Podczas Dnia Patrona Uczelni Augusta Hrabiego Cieszkowskiego, 17 listopada 2022 r. w Kolegium Rungego UPP, odbyła się uroczystość nadania najwyższej godności akademickiej doktora honoris causa. Uhonorowany został prof. dr hab. Tomasz M. Gruszecki z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie, światowej sławy specjalista z zakresu zootechniki i ochrony bioróżnorodności zwierząt.
Tytuł doktora honoris causa UPP prof. Tomaszowi M. Gruszeckiemu przyznany został przez Senat Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu 28 września 2022 r. na wniosek 
Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach.
Wręczenie tego zaszczytnego tytułu rozpoczęło tegoroczne obchody Dnia Patrona Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Podczas uroczystości rektor Uczelni prof. dr hab. Krzysztof Szoszkiewicz podkreślił, że dla środowiska akademickiego nadanie tytułu doktora honorowego to akt najwyższej wagi, a sama godność – najwyższe wyróżnienie, jakim uniwersytet może obdarzyć znamienitych uczonych. „Uroczystości takie jak dzisiejsza skłaniają do refleksji, do zastanowienia, w jakiej mierze udaje się nam doceniać wybitnych naukowców, ich dokonania oraz znaczenie dla polskiej i światowej nauki” – mówił Rektor, otwierając uroczystość.
Sylwetkę prof. Tomasza Gruszeckiego przybliżyła gościom prof. dr hab. Małgorzata Szumacher, Dziekan Wydziału Medycyny Weterynaryjnej i Nauk o Zwierzętach Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Pani Dziekan zwróciła uwagę na dokonania prof. Tomasza Gruszeckiego w obszarze nauki, dydaktyki, a także implementacji wyników badań do praktyki rolniczej, które w pełni uzasadniają uzyskanie tytułu doktora honoris causa. „Z całokształtu dorobku Profesora wyłania się wizerunek uczonego o szerokich horyzontach intelektualnych, niekwestionowanych osiągnięciach naukowych, a nade wszystko wielkim autorytecie zarówno w środowisku naukowym, jak i wśród zootechników praktyków. Na szczególne podkreślenie zasługuje osobista kultura Profesora, zawsze wyważone sądy i opinie, szacunek dla drugiego człowieka” – przedstawiała sylwetkę Profesora prof. Małgorzata Szumacher.
Promotorem postępowania o nadanie tytułu doktora honoris causa był prof. dr hab. Piotr Ślósarz, prorektor ds. studiów UPP i kierownik Katedry Hodowli Zwierząt i Oceny Surowców, który wygłaszając laudację, wskazał, iż bez wątpienia prof. Tomasz M. Gruszecki należy do grona wybitnych współczesnych polskich zootechników, ściśle związanych z praktyczną hodowlą zwierząt, w szczególności małych przeżuwaczy, oraz działalnością na rzecz ochrony bioróżnorodności zwierząt gospodarskich i krajobrazu przyrodniczego. „Dowodem uznania środowiska akademickiego oraz zasług Profesora dla rozwoju nauk zootechnicznych jest sprawowanie wielu kluczowych funkcji zarówno w macierzystej uczelni, jak i na forum krajowym” – podkreślał prof. Piotr Ślósarz.
Dorobek recenzowali: prof. dr hab. Tomasz Szwaczkowski z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prof. dr hab. Roman Niżnikowski ze Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz prof. dr hab. dr h.c. Jędrzej Jan de Pelikan Krupiński z Instytutu Zootechniki – PIB w Krakowie. Prof. Tomasz Szwaczkowski podkreślił w swej recenzji, że z analizy całokształtu dorobku wyłania się wizerunek uczonego o szerokich horyzontach intelektualnych, niekwestionowanych osiągnięciach naukowych, a nade wszystko wielkim autorytecie zarówno w środowisku naukowym, jak i wśród zootechników praktyków.
Uroczystość nadania tytułu doktora honoris causa była okazją do wysłuchania wykładu okolicznościowego prof. Tomasza Gruszeckiego „Produkcja zwierzęca – potrzeba czy zagrożenie dla środowiska przyrodniczego?”.
Oprawę muzyczną zapewniły Chór Akademicki „Coro da Camera” pod dyrekcją dr Barbary Dąbrowskiej-Silskiej.
Bio
Prof. dr hab. Tomasz Gruszecki z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie jest wybitnym naukowcem i nauczycielem akademickim, który w okresie pięćdziesięcioletniej pracy naukowej wniósł imponujący wkład w rozwój polskiej zootechniki. Jego dorobek nie ogranicza się jedynie do ogromnej liczby prac naukowych publikowanych w znaczących czasopismach, ale jest także organizatorem i kreatorem nauki, promotorem i recenzentem w wielu postępowaniach o nadanie stopni i tytułów naukowych, wybitnym dydaktykiem, autorem podręczników akademickich i propagatorem wiedzy na forach krajowych i międzynarodowych.
Już od początku kariery naukowej prof. Tomasz Gruszecki szczególną uwagę przywiązywał do praktyki owczarskiej, która w owym czasie oczekiwała na nowe modele pracy hodowlanej i aktywnie włączył się w ten nurt badań. W efekcie wieloletnich prac wytworzone zostały dwie nowe populacje owiec, dla których utworzono oddzielne rejestry, a obecnie księgi. Główne obszary zainteresowań prof. Gruszeckiego to hodowla oraz chów owiec i kóz, zagadnienia immunogenetyczne, badania polimorfizmów białek surowicy krwi, fizjologicznych ich zmienności w różnych okresach życia, badania nad rozrodem, użytkowością wełnistą, mleczną i mięsną oraz jakością pozyskiwanych produktów, a ostatnio nad wykorzystaniem małych przeżuwaczy do wypasu ekstensywnego i ochrony krajobrazu. Na szczególne podkreślenie zasługuje udział prof. Tomasza Gruszeckiego w zastosowaniu technik ultrasonograficznych do przyżyciowego szacowania składu tkankowego. Profesor był pionierem tych przedsięwzięć w Polsce, organizując w 1995 roku specjalistyczne warsztaty ultrasonograficzne. Do szczególnie interesujących badań prowadzonych przez Profesora zalicza się również prace z zakresu użytkowości mięsnej, dotyczące zawartości kwasów tłuszczowych w tkance mięśniowej jagniąt różnych genotypów owiec, koźląt oraz jeleni. Warte podkreślenia jest także zaangażowanie w prace nad wykorzystaniem małych przeżuwaczy w ochronie przyrody. Prof. Tomasz Gruszecki był prekursorem nawiązania ścisłej współpracy ze specjalistami związanymi z ochroną środowiska, co zaowocowało stworzeniem interdyscyplinarnego zespołu badawczego zrzeszającego specjalistów z różnych dziedzin. Badania zespołu wykazały możliwość wykorzystania zwierząt w ochronie szeroko rozumianego środowiska przyrodniczego, pielęgnacji krajobrazu, produkcji żywca jagnięcego w warunkach ekstensywnego chowu w rejonach objętych programem zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Niekwestionowany jest wkład prof. Tomasza Gruszeckiego w niezwykle ważne dla zootechniki zagadnienie, jakim jest ochrona zasobów genetycznych zwierząt gospodarskich oraz utrzymanie bioróżnorodności. Włączenie owcy uhruskiej do programu ochrony zasobów genetycznych niewątpliwie zapobiegło wyginięciu tej rasy. Innym sukcesem jest ochrona rodzimej rasy kozy sandomierskiej. Prof. Tomasz Gruszecki wyniki swoich badań opublikował w ponad 500 opracowaniach naukowych, w tym ponad 190. oryginalnych pracach twórczych. Ponadto jest współautorem 9. podręczników.
Wielce znaczący jest wkład prof. Tomasza Gruszeckiego w kształcenie kadr naukowych dla polskiej zootechniki. Jako uznany specjalista i autorytet łącznie wykonał na zlecenie rad wydziałów, CK, RDN i redakcji czasopism ponad 400 recenzji. Recenzował ponad 350. publikacji dla polskich i zagranicznych czasopism naukowych. Prof. Tomasz Gruszecki jest doskonałym dydaktykiem, nauczycielem akademickim, który cieszy się dużym autorytetem w środowisku akademickim. Był opiekunem w realizacji 105. prac magisterskich i inżynierskich.
Warto podkreślić również zaangażowanie prof. Tomasza Gruszeckiego w prace organizacyjne na rzecz własnej Uczelni oraz krajowego środowiska zootechników, pełniąc szereg istotnych funkcji. Obecnie jest członkiem Rady Doskonałości Naukowej. W uznaniu szczególnych osiągnięć naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych prof. Tomasz Gruszecki był wielokrotnie nagradzany i wyróżniany. Otrzymał m.in. Złoty i Srebrny Krzyż Zasługi, Medal Komisji Edukacji Narodowej, Medal im. Profesora Tadeusza Vetulaniego oraz liczne wyróżnienia branżowe.
Iwona Cieślik
Rzeczniczka prasowa UPP
Fot. M. Szebiotko
